[INFO] Những điều cần biết về Fan Fiction

Vì đây là 4rum chuyên về viết Fan Fiction nên sau đây là những điều cơ bạn các bạn nên đọc để áp dụng khi post Fic:

I. Fan fiction là gì?

Fan fiction là một trong những dạng fan stuff phổ biến nhất. Fan fiction là những tác phẩm thơ, truyện, các danh sách được viết bởi các fan của một tác phẩm gốc trước đó. Tác phẩm gốc có thể là manga, anime, phim, tiểu thuyết, một chương trình tivi, một trò chơi hoặc bất cứ cái gì có nhân vật và được fan yêu thích. Nói cách khác, nếu bạn viết hoặc đọc một tác phẩm sử dụng những nhân vật của một tác phẩm khác và người viết không có bản quyền về những nhân vật đó thì bạn đã đọc/ viết một fan fiction.

II. Fan fiction có vi phạm vấn đề bản quyền hay không?

Hoàn toàn phù hợp mọi điều về vi phạm bản quyền .

Những nhân vật mà một người viết fan fiction sử dụng không phải là của họ, vậy họ có vi phạm luật bản quyền không, và những thứ mà họ viết ra có thuộc về họ hay không? Fan fiction là một dạng fan stuff đã được chấp nhận. Xét về tính pháp lý, nó phù hợp mọi điều về vi phạm bản quyền. Nhưng nó không bị kiện cáo hay bất cứ thứ gì tương tự chừng nào những người sáng tác fan fiction không dùng nó vì mục đích lợi nhuận. Và dù họ dùng những nhân vật của một tác phẩm khác, những tình tiết và cốt truyện thuộc về họ. Những gì họ viết ra cũng thuộc về họ.

III. Fan fiction có bất hợp phám không ?

Chừng nào nó còn được viết vì mục đích phi lợi nhuận , nó không bị coi là bất hợp pháp

IV. Mục đích và lý do viết.

Mỗi người có một mục đích và lý do viết riêng . Nhưng lý do chủ yếu nhất mà hầu như ai cũng có thể tóm gọn trong 4 ý chính sau

Thứ nhất:Lòng đam mê . Viết fan fiction là một sở thích, cũng như là sưu tập tem hay chơi thể thao. Tôi thích viết truyện , vậy thì tôi viết . Nó mang đến cho nhiều người niềm vui. Đặc biệt, đôi với một số người, câu nói "tôi thích viết truyện" nếu nói đúng ra thì sẽ là "truyện đòi tôi viết". Bạn sẽ hiểu điều này nếu như bạn nảy ra một ý tưởng, ý tưởng đó phát triển thành câu chuyện. Bạn nghe thấy những nhân vật nói chuyện trong đầu. Bạn nhìn thấy những cảnh vật và hành động của nhân vật. Nhiều khi bạn không thể điều khiển nổi hướng phát triển của câu chuyện và bạn không thể tập trung vào điều gì khác nếu chưa viết nó ra.

Thứ hai: Giải toả và cân bằng tâm lý . Viết fiction nói chung và viết fan fiction nói riêng là một cách giải toả và cân bằng tâm lý. Đối với một số người, khi họ gặp phải stress, một chuyện gì đó đau khổ hoặc ám ảnh, viết fiction hoặc fan fiction giúp họ lấy lại cân bằng. Nhiều người chỉ viết tốt nhất khi tâm trạng đang tồi tệ. Fan fiction cho phép một người có thể sống nhiều cuộc đời . Mọi đau khổ và hờn giận có thể trút vào fic và lấy lại cân bằng trong tình cả, . Hoặc một cách khác , viết để quên .

Thứ ba: Yêu thích nhân vật hoặc tác phẩm gốc . Lý do quan trọng nhất và cũng là lý do không thể thiếu, đó là sự yêu thích một nhân vật hoặc một nhóm nhân vật, một tác phẩm hoặc nhiều tác phẩm. Có nhiều fan fiction dài như một tiểu thuyết, có đến hàng chục chương hồi, nhưng nó lại được tạo ra với một mục đích hoàn toàn phi lợi nhuận. Lại có lúc, khi bạn đang viết đến giữa một fan fiction mà còn dài nữa mới kết thúc, bạn lại tắc không nghĩ ra gì để viết nữa, và bạn tắc, bạn muốn từ bỏ nó, nhưng rồi cuối cùng bạn vẫn tiếp tục viết. Điều này chỉ có thể được giải thích bằng tình yêu của một fan đối với tác phẩm gốc mà mình hâm mộ. Đấy là ngọn lửa nhiệt tình giúp một người viết fic có thể viết , viết và viết mà không cảm thấy những gì mình làm mất quá nhiều công sức mà không đem lại cho mình lợi ích về kinh tế .

Thứ tư: Phản hồi tư độc giả . Đó là phản hồi từ độc giả hay review, feed back, fan mail. Bất cứ ai viết fan fiction mà nói là họ không cần tới review thì có nghĩa là họ đang nói dối. Review đóng một vai trò rất quan trọng trong thế giới fan fiction. Chỉ một lời review ngắn dạng 'truyện này rất hay' hoặc 'tôi thích truyện này' là đủ để người viết truyện cảm thấy sung sướng, và một lời review mang tính xây dựng thật sự, dài và chi tiết, có thể khiến người viết cảm thấy hạnh phúc trong suốt cả ngày. Không còn phải nói gì thêm . Đây là thành quả tuyệt vời nhất khi viết .

V. Nội dung của fan fiction bao gồm những gì ?

Nội dung của fan fiction cũng rất đa dạng. Một số fan fiction đi sâu vào miêu tả tâm lý nhân vật, miêu tả những khía cạnh sâu nhất trong tâm hồn của một nhân vật mà trong tác phẩm gốc không nhắc tới. Một số fanfiction khác đặt nhân vật vào những hoàn cảnh hoàn toàn mới, hoặc không hài lòng với kết thúc truyện chính và đưa ra những kết thúc theo ý họ. Một số khác không thích cặp nhân vật được đưa ra trong tác phẩm gốc và viết về một cặp nhân vật khác. Ví dụ như trong fandom Inuyasha có rất nhiều fan fic viết về Sesshomaru và Kagome.

Không thể kể hết được vì thế giới của fan fiction không có giới hạn , không có rào chắn , không có từ không thể bởi tất cả mọi điều đều có thể . Đi sâu vào tâm lý nhân vật , để cho nhân vật được hành phúc hoặc buộc nhân vật phải đau khổ. Hành hạ nhân vật , thậm chí buộc nhân vật phải chết . Để nhân vật đến được với người yêu hoặc hoàn thành giấc mơ . Không có gì không thể xảy ra trong thế giới fanfiction .

Nội dung của fan fiction cũng không bị giới hạn bởi bất cứ một hình thức nào. Vì vậy, những nội dung đưa ra ở trên chỉ là một phần nhỏ của fan fiction mà thôi.

Fanfiction được hưởng một lợi thế là là tính cách nhân vật đã được khắc hoạ sẵn ?
Đúng , hoàn toàn không sai . Đây là một lợi thế rất lớn của fanfiction .

Do vậy viết fanficton hoàn toàn chẳng khó gì hết ?
Không . Để viết được một tác phẩm hay không dễ , người đọc sẽ đánh giá điều đó . Để viết được một tác phẩm liên hệ mật thiết đến tác phẩm gốc còn khó hơn nhiều .


VI. Sự thách thức.

Một số người cho rằng viết fan fiction quá dễ vì nó dựa trên hình ảnh và tính cách của những nhân vật đã có sẵn.

Xét theo một khía cạnh nào đó, đúng là như vậy. Fan fiction có một lợi thế rất lớn là tính cách nhân vật đã được khắc hoạ đặc trưng sẵn và người viết fan fiction được hưởng luôn điều này.

Nhưng về một khía cạnh khác, để viết được một fan fiction hay thực sự lại rất thách thức. Chỉ dựa vào đúng nhân vật có sẵn và những tình huống có sẵn thì không thể hấp dẫn người đọc. Lúc này là lúc mà tài năng của người viết sẽ tạo ra sự khác biệt giữa các fan fiction. Đặc biệt là đối với dạng original, ở đây, bạn phải viết cốt truyện mới của bạn mà không đi lệch với cốt truyện có sẵn của truyện gốc. Không những phải luôn bám theo nó mà bạn phải tìm cách để những suy nghĩ và hành động của nhân vật không bị gượng gạo khi đặt vào hai cốt truyện của bạn và của truyện gốc đã ghép với nhau.

VII. Tài năng bẩm sinh hay là kỹ thuật?

Nhiều người cho rằng viết fiction nói chung và fan fiction nói riêng cần có tài năng bẩm sinh. Ai không có khả năng viết thì đừng viết, họ sẽ chẳng đạt được gì. Quan điểm đó hoàn toàn sai lầm. Đúng là nếu có tài năng, mọi sự vất vả sẽ giảm đi một nửa, nhưng tài năng không thì chưa đủ.

Viết fiction nói chung và fan fiction nói riêng cũng đòi hỏi kinh nghiệm, kỹ thuật và học hỏi. Nó cần đến cả sự chăm chút của bạn cho tác phẩm của mình nữa.

Học hỏi có thể là tự học. Nếu bạn thực sự thích viết, hãy tạo cho mình một thói quen khi đọc bất cứ một truyện nào, hãy chú ý đến cách viết và cách dùng từ của truyện đó. Sau một thời gian, hầu như bạn không phải buộc mình chú ý đến điều này nữa mà nó gần như là tự động vậy.

Học hỏi cũng có thể là theo các tài liệu khác. Có rất nhiều tài liệu hướng dẫn cho bạn về vấn đề này. Những tài liệu này không đề cập tới viết cái gì, vì điều cơ bản nhất này mà bạn không có thì bạn sẽ không sáng tác được cái gì hết. Chúng thường tập trung đến những lỗi mà bạn có thể mắc phải hơn.

Ngoài ra bạn sẽ cần đến sự trợ giúp của một beta-reader và nếu bạn viết bằng tiếng Anh, một chương trình word processor.


VIII. Chắc chắn là tác giả tác phẩm gốc không hề có ý như là trong fan fiction mà tôi vừa đọc đâu.

Chẳng có gì lạ. Trong fan fiction là thế giới của người viết fic. Người viết fic là chúa tể trong thế giới đó, có khả năng bẻ cong sự thật, phá hủy thế giới, hồi sinh người chết và làm mọi điều hoang đường nhất.

Bạn sẽ gặp những nội dung hoàn toàn lạ lẫm, những cặp không thể xuất hiện trong manga như là Sesshomaru/Kagome hay vui vẻ hơn nữa, Sesshomaru/Inuyasha. Tất cả tùy thuộc vào fic bạn đọc là gì và người viết nó là ai.


IX. Fic được đánh giá theo rating, đó là gì vậy?

Rating là đánh giá theo độ tuổi. Ở hầu hết các fan fiction đều có rating. Nó không những được dùng cho fan fiction mà còn được dùng cho nhiều loại hình nghệ thuật khác.


X. Vậy Rating gồm những mức độ nào?

Hiện tại có 2 hệ thống Rating trên mạng

Hệ thống Thứ nhất, xuất hiện và được dùng rất phổ biến từ lâu, gồm:
[G] General Audience Mọi độ tuổi đều đọc được.
[PG] Parental Guidance Suggested : Trẻ con đọc được có sự hướng dẫn của cha mẹ.
[PG-13] Parents Strongly Cautioned: Trẻ con trên 13 tuổi đọc được có sự hướng dẫn của cha mẹ.
[R] Restricted - Under 17 requires accompanying parent or adult guardian : Đối với người dưới 17 tuổi, cha mẹ cần cẩn thận khi cho phép đọc.
[NC-17] No One 17 and Under Admitted : Dành cho người trên 17 tuổi.

Hệ thống thứ hai, mới xuất hiện gần đây. Hiện đang từ từ được các trang Fiction lớn sử dụng.
[K] Mọi độ tuổi đều đọc được.
Nội dung không bao gồm từ ngữ nặng nề, cảnh bạo lực và cảnh dành-cho-người-lớn
[K+] Không dành cho trẻ dưới 9 tuổi.
Có thể có cảnh bạo lực nhưng không gây thương tích nghiêm trọng. Có thể dùng các từ ngữ hơi nặng trong một giới hạn vừa phải. Không có các cảnh người-lớn.
[T] Không dành cho trẻ dưới 13 tuổi.
Có thể có các cảnh bạo lực. Có thể dùng từ ngữ nặng nề trong một chừng mực vừa phải. Có thể có các cảnh người lớn được nói tới hoặc miêu tả một cách hàm ẩn.
[M] Không dành cho người dưới 16 tuổi.
Bao gồm cảnh quan hệ thể xác được miêu tả không che đậy, bạo lực và từ ngữ nặng nề.
[MA] Dành cho người từ 18 tuổi trở lên.
Bao gồm cảnh quan hệ thể xác được miêu tả kỹ lưỡng hoặc có tính chất bệnh hoạn, những từ ngữ thô tục, nặng nề, những cảnh hành hạ, nhục mạ có thể gây ảnh hưởng không tốt tới người đọc có thần kinh không vững.
Dành cho trẻ từ 1 tới 4 tuổi.
Nội dung không có bất cứ cái gì không tốt cho trẻ em. Và dĩ nhiên không bao gồm cả những thứ trẻ nhỏ không hiểu được.

Thậm chí còn có một bản đưa ra những nội dung mà 1 rating có thể bao gồm.

XI. Các fan fiction thường được phân chia theo nhiều thể loại, làm thế nào để phân biệt nó?

Các fan fiction đều được tác giả sắp xem fic mình thuộc thể loại nào để người đọc dễ tìm thấy loại fic mình muốn đọc. Phân biệt chúng rất dễ qua các từ thường xuất hiện ở Summary hay phần đầu fic. Nếu bạn tìm đọc fan fiction, bạn cũng nên biết chúng để đỡ nhảy vào những thể loại bạn không muốn đọc hoặc không thể đọc, không đủ open-minded để đọc như yaoi, lemon, violence, incest...

Các từ ngữ trên sẽ được đề cập đến ở bài sau.


XII. Kết.


Nếu bạn viết một fic, cho dù là fan fiction hay là fiction, và bạn nhận được nhiều phản hồi khen câu chuyện của bạn, xin chúc mừng.

Còn nếu bạn viết một fic mà số phản hồi quá ít hoặc không có thì đừng thất vọng, lần sau bạn sẽ viết khá hơn.

Nếu bạn nhận được những lời chỉ trích hoặc chê tránh, đừng vội phản đối lại người gửi mà hãy đọc lại nó, chấp nhận nó và quyết định xem nó có đúng hay không. Rồi đến câu chuyện sau, nếu bạn thích viết thực sự thì luôn có câu chuyện sau, hãy quyết định mình đã rút ra được gì từ lời chỉ trích kia.

Điều quan trọng nhất đối với fan fiction là sự đam mê. Yêu thích viết, yêu thích những nhân vật, yêu thích những gì mình viết, yêu thích thế giới ảo mà mình tạo dựng và coi đó như một cách để có thể sống nhiều cuộc đời và trong nhiều thế giới. Đó chính là những thứ đã nuôi fan fiction sống được và phát triển được cho đến khi nó trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu được của nhiều người.